চপেটাক স্বাস্থ্যৰ বাবে অত্যন্ত উপকাৰী বুলি গণ্য কৰা হয়। কিয়নো চপেটাত যথেষ্ট পৰিমাণে পুষ্টি থাকে। সেয়েহে, বজাৰত ইয়াৰ চাহিদা যথেষ্ট বেছি। চিকিৎসকসকলেও বিভিন্ন ৰোগত চপেটা খোৱাৰ পৰামৰ্শ দিয়ে। ইয়াৰ পৰিপ্ৰেক্ষিতত, যদি কৃষকসকলে চপেটাৰ খেতি কৰে, তেওঁলোকে ভাল লাভ অৰ্জন কৰিব পাৰে। উল্লেখ্য যে, বৰ্তমান অসমৰ বজাৰত বহিঃৰাজ্যৰ পৰা অহা চপেটা প্ৰতিকেজিত নিম্নতম ১০০ টকা দামত বিক্ৰী হৈ আছে। গতিকে অসমৰ কৃষকেও এই শস্যৰ খেতি কৰি বজাৰ দখল কৰাৰ সময় আহি পৰিছে। আজি আমি এই প্ৰবন্ধটোৰ জৰিয়তে চপেটা খেতিৰ বিষয়ে কিছু তথ্য দিব বিচাৰিছোঁ।
চপেটা খেতিৰ বাবে উপযুক্ত মাটি আৰু জলবায়ু
বালিচহীয়া ক'লা মাটি আৰু পলসুৱা মাটি চপেটা খেতিৰ বাবে উপযুক্ত বুলি গণ্য কৰা হয়। চিকু খেতিৰ বাবে মাটিৰ পিএইচ মূল্য ৬.০ ৰ পৰা ৪.০ হ'ব লাগে। একে সময়তে, চিকু খেতিৰ বাবে তাপমাত্ৰা ১০ ৰ পৰা ৩৮ ডিগ্ৰীৰ ভিতৰত হ'ব লাগে। উচ্চ তাপমাত্ৰাত শস্য নষ্ট হ’ব পাৰে আৰু নিম্ন তাপমাত্ৰাত শস্য ক্ষতিগ্ৰস্ত হ'ব পাৰে।
ভাৰতৰ বিভিন্ন ৰাজ্যত উৎপন্ন হোৱা প্ৰকাৰ
অন্ধ্ৰ প্ৰদেশ- ক্ৰিকেট বল, কালিপট্টি, কলিকতা ৰাউণ্ড, কীৰ্তিভাৰতী, দ্বাৰপুদি, পালা, পিকেএম-১, জোনাভালচা ১ আৰু ২, বাংগালোৰ, ভাভি ভালচা।
বিহাৰ- বাৰামচি
গুজৰাট- কালিপট্টি, পিলিপট্টি, ক্ৰিকেট বল, পিকেএম-১
কৰ্ণাটক- ক্ৰিকেট বল, কালিপট্টি, কলিকতা ৰাউণ্ড, ডিএইচএছ-১, ডিএইচএছ-২
মহাৰাষ্ট্ৰ- কালিপট্টি, ঢোলা দিৱানী, ক্ৰিকেট বল, মাৰ্মলেড
উৰিষ্যা- ক্ৰিকেট বল, কালিপট্টি
তামিলনাডু- পালা, ক্ৰিকেট বল, গুথি, চিঅ১, চিঅ২, পিকেএম-১ বৰচামাচি
উত্তৰ প্ৰদেশ– বাৰামাচী
পশ্চিম বংগ– ক্ৰিকেট বল, কলিকতা ৰাউণ্ড, বাৰামচি, বাহৰু, গান্ধেভি ব্ৰাডা
চপেটা ৰোপণ কৰাৰ সময়
ছেপ্টেম্বৰৰ শেষ সপ্তাহৰ পৰা অক্টোবৰৰ প্ৰথম সপ্তাহলৈ বৰষুণ হোৱা এলেকাত চপেটা ৰোপণ কৰাৰ বাবে উপযুক্ত সময়। অক্টোবৰৰ দ্বিতীয় পষেকৰ পৰা নৱেম্বৰৰ প্ৰথম সপ্তাহলৈ জলসিঞ্চিত এলেকাত ৰোপণ সম্পূৰ্ণ কৰিব লাগে।
উদ্ভিদৰ মাজৰ পাৰ্থক্য
চিকু ৰোপণ কৰাৰ সময়ত, এজোপা উদ্ভিদৰ পৰা আনজোপা উদ্ভিদলৈ দূৰত্ব ৩০-১০ চেমি হ'ব লাগে, মনত ৰাখিব যে ৰোপণ একেৰাহে কৰিব লাগে।
চপেটা বীজৰ ট্ৰিটমেণ্ট
বীজ প্ৰাইমিঙৰ বাবে, প্ৰথমে বীজবোৰ ৪-৫ ঘণ্টাৰ বাবে পানীত তিয়াই ৰাখক। ইয়াৰ পাছত, বীজৰ ট্ৰিটমেণ্ট ৬ গ্ৰাম/কিগ্ৰা ট্ৰাইকোডাৰ্মা আৰু ১গ্ৰাম/কিগ্ৰা ভিটাৱাক্স (কাৰ্বক্সিন)ৰ সৈতে কৰিব পাৰি। লগতে ৰাইজোবিয়াম সংস্কৃতিৰ বীজ চিকিৎসা এটা পেকেটত (২০০ গ্ৰাম)/১০ কিগ্ৰা বীজত ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰি।
চপেটা শস্যত অপতৃণ
চপেটা শস্যত হাতেৰে অপতৃণ আঁতৰোৱাটো উপযুক্ত বুলি গণ্য কৰা হয়।
চপেটা শস্যত জলসিঞ্চন
চপেটাই কলি পেলোৱাৰ সময়তে জলসিঞ্চন কৰক। ইয়াৰ উপৰি, শীতকালত ৩০ দিনৰ ব্যৱধানত জলসিঞ্চন কৰিব লাগে আৰু গ্ৰীষ্মকালত ১৫ দিনৰ ব্যৱধানত চপেটা শস্যত জলসিঞ্চন কৰিব লাগে।
চপেটাৰ সৈতে সমন্বিত খেতি
চপেটা খেতিৰ লগতে, আপুনি অন্যান্য শস্য যেনে- কল, অমিতা, কোকো, আনাৰস, অমিতা আদিৰ খেতি কৰিব পাৰে। ইয়াৰ বাহিৰেও, চপেটা খেতিৰ লগত আপুনি পাচলি হিচাপে মটৰ, বীন, ফুলকবি, বেঙেনা আৰু বিলাহী আদি উৎপাদন কৰিব পাৰে।
চপেটা শস্যৰ বাবে সাৰ
চপেটা শস্যৰ বাবে, ১৫-২০ কিগ্ৰা এন, ৪০ কিগ্ৰা পি২ও৫, ২০ কিগ্ৰা এছ, ১.০ কিগ্ৰা এমোনিয়াম মলিবডেট আৰু ৫ টন এফৱাইএম/হেক্টৰ স্প্ৰে’ কৰিব লাগিব।
একে সময়তে, ফুলৰ পৰ্যায়ত (৭০ ডিএএছ) আৰু তাৰ ১০ দিন পাছত ২% ইউৰিয়া/ডিএপি স্প্ৰে কৰিব লাগে।
চপেটা উদ্ভিদৰ কটা
সাধাৰণতে শীতকালত আকৃতি দিবলৈ প্ৰুনিং কৰা হয়। প্ৰুনিং গুৰুত্বপূৰ্ণ, কিয়নো সৰ্বাধিক বায়ু তথা সূৰ্যৰ পোহৰ পোৱা ডালবোৰত ফুল আৰু ফল হয়।
চপেটা উদ্ভিদৰ বাবে সাৰ
চপেটাক যথেষ্ট পুষ্টিৰ প্ৰয়োজন, কিয়নো সেইবোৰ নিৰন্তৰ বিকাশ আৰু ফলৰ সৈতে চিৰসেউজ গছৰ শ্ৰেণীৰ অন্তৰ্গত হয়। সাৰৰ প্ৰয়োজনীয়তা গছৰ বয়স আৰু মাটিৰ পুষ্টিৰ স্থিতি অনুসৰি পৃথক হয়। বৰষুণৰ ক্ষেত্ৰত, বাৰিষাৰ আৰম্ভণিতে পুষ্টি ব্যৱহাৰ কৰিব লাগে।
ইয়াৰ বাহিৰেও, বাৰিষাৰ আৰম্ভণিতে মুঠ জৈৱিক সাৰৰ পৰিমাণ আৰু আধা পৰিমাণৰ ৰাসায়নিক সাৰ আৰু বাৰিষাৰ পিছত বাকী আধা পৰিমাণ (ছেপ্টেম্বৰ-অক্টোবৰ) দিব লাগে।
চপেটাৰ উৎপাদন ক্ষমতা
চপেটা খেতিৰ পৰা ৪০০-৬০০ কিগ্ৰা/হেক্টৰ ফল উৎপাদন কৰিব পাৰি। চিকুৱে ৰোপণৰ তৃতীয় বছৰৰ পৰা ফল প্ৰদান কৰা আৰম্ভ কৰে কিন্তু অৰ্থনৈতিক উৎপাদন ৫ম বছৰৰ পৰা লাভ কৰিব পাৰি। ফুলৰ দুটা মুখ্য ঋতু হৈছে অক্টোবৰ-নৱেম্বৰ আৰু ফেব্ৰুৱাৰী-মাৰ্চ আৰু দুটা সংশ্লিষ্ট শস্য চপোৱা ঋতু হৈছে- জানুৱাৰী-ফেব্ৰুৱাৰী আৰু মে’-জুন। চিকুৱে ফুল ফুলাৰ পৰা ফল প্ৰদানলৈ চাৰি মাহ সময় লয়। ফলবোৰ বিশেষ হাৰ্ভেষ্টাৰৰ সৈতে হাতেৰে ভাঙি দিয়া হয় বা কাটি দিয়া হয়, দীঘল বাঁহৰ ওপৰত জালৰ মোনাৰ সৈতে ঘূৰণীয়া আঙুঠি এটাৰ সৈতে।
যিহেতু চপেটাই পঞ্চম বছৰৰ পৰা উৎপাদন আৰম্ভ কৰে, প্ৰকল্পটোৰ প্ৰথম চাৰি বছৰ পাচলিৰ দৰে আন্তঃশস্যৰ সৈতে গ্ৰহণ কৰিব পাৰি যাতে ইয়াক কাৰ্যকৰী কৰিব পাৰি। উচ্চ ঘনত্বৰ খেতিৰ ক্ষেত্ৰত উৎপাদন পঞ্চম বছৰত ৪.০ টন/একৰৰ পৰা সপ্তম বছৰত ৬.০ টন/একৰলৈ বৃদ্ধি হয়। তাৰ পাছত, উৎপাদন চতুৰ্থৰ পৰা পঞ্চদশ বছৰলৈ ৮.০ টন/একৰত স্থিৰ হয়।
গ্ৰেডিং
গ্ৰেডিং মুখ্যতঃ ফলৰ আকাৰৰ ওপৰত আধাৰিত। ফলবোৰক সেইবোৰৰ আকাৰৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি তিনিটা শ্ৰেণীত শ্ৰেণীবদ্ধ কৰা হয়। ডাঙৰ, মজলীয়া আৰু সৰু।
উল্লেখ্য যে বৰ্তমান অসমৰ বজাৰত বহিঃৰাজ্যৰ পৰা অহা চপেটা প্ৰতিকেজিত নিম্নতম ১০০ টকা দামত বিক্ৰী হৈ আছে। অসমৰ কৃষকেও এই শস্যৰ খেতিত বজাৰ দখল কৰাৰ সময় আহি পৰিছে।
লগতে পঢ়কঃ FPO ৰ A-Z: কৃষকৰ এই সংগঠন চলাবলৈ চৰকাৰে দিয়ে ২৫ লাখ টকা