ফাৰ্মাচিউটিকেল আৰু সুগন্ধি উদ্যোগৰ বাবে, খাদ্য, সোৱাদ, ঔষধ আৰু বীজ তেলত ব্যৱহৃত কালজিৰাৰ শুকান বীজৰ উৎপত্তি ভূমধ্যসাগৰীয় অঞ্চলত হৈছিল আৰু উত্তৰ ভাৰতলৈ ই পশ্চিম এছিয়া হৈ আহিছিল। ২০ বছৰৰ আগৰপৰা কেইবাটাও ধৰ্মীয় আৰু প্ৰাচীন লেখাত ইয়াৰ উৎকৃষ্ট চিকিৎসা গুণাগুণৰ বিষয়ে উল্লেখ আছে।
কালজিৰাৰ ইতিহাস:
মানৱ সমাজৰ আৰম্ভণিৰ পৰা, ইয়াক বৃদ্ধি বা ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে। প্ৰাচীন গ্ৰীক, ৰোমান আৰু হিব্ৰু সাহিত্য সকলোতে কালজিৰাক মচলা আৰু ভেষজ চিকিৎসাৰ এক উৎকৃষ্ট উপাদান বুলি উল্লেখ আছে। ৰজা তুতানখামুনৰ সমাধিত ক'লা জিৰা তেলৰ বটল অন্তৰ্ভুক্ত আছিল। ই ইয়াকে সূচায় যে, ইয়াক প্ৰাচীন ইজিপ্তীয় ৰীতি-নীতিত ব্যাপকভাৱে ব্যৱহাৰ কৰা হৈছিল। ইয়াক সাধাৰণতে ভাৰতত পিঠা আৰু পাচলিৰ তৰকাৰী আদি ব্যঞ্জনত ব্যৱহাৰ কৰা হয়। ইয়াক বিভিন্ন ধৰণৰ পাচলিৰ ৰেচিপিৰ বাবে পাঁচ ফোৰণতো যোগ কৰা হয়। এইটো এটা গুৰুত্বপূৰ্ণ মচলা, যি আচাৰ নিৰ্মাণত দেশজুৰি ব্যৱহৃত হয়।
জলবায়ু
গোটেই শীতকালত উত্তৰসমভূমিত কালজিৰাৰ খেতি (Black cumin cultivation) শীত-ঋতুৰ শস্য হিচাপে হয়। ৰোপণৰ বাবে এক আদৰ্শ উষ্ণতাৰ পৰিসৰ হৈছে ২০ৰ পৰা ২৫ ডিগ্ৰী চেলচিয়াছৰ ভিতৰত। প্ৰাৰম্ভিক বিকাশৰ পৰ্যায়বোৰ ঠাণ্ডা তাপমাত্ৰাত ভাল হয়, কিন্তু শস্যৰ পৰিপক্কতা আৰু বীজ উৎপাদনৰ বাবে গৰম, ৰ'দৰ পৰিৱেশৰ প্ৰয়োজন হয়।
বীজৰ গভীৰতা ৰোপণ
ক'লা জিৰাৰ গুটিবোৰ ৮ ৰ পৰা ১০ ইঞ্চি গভীৰতাত এটা ভাল মাটিৰ মিশ্ৰণত ৰাখিব লাগে। প্ৰতিটো বীজ ওপৰৰ মাটিৰ স্তৰৰ তলত প্ৰায় ১/৮ ইঞ্চি পুতিব লাগে। শস্য চপোৱাৰ বাবে উদ্ভিদজোপা পকা নোহোৱালৈকে পৰ্যাপ্ত বিকাশ নিশ্চিত কৰিবলৈ, প্ৰতিটো বীজ ৪ৰ পৰা ৬ইঞ্চি দূৰত্বত ৰাখক।
যদি সম্ভৱ হয়, আপুনি শীতকালৰ শেষৰফালে কাসজিৰাৰ গুটি বাহিৰত ৰোপণ কৰা উচিত। অনুকূল ফলাফলৰ বাবে, সকলো বীজ সূৰ্যৰ পোহৰৰ সংস্পৰ্শলৈ অহা উৰ্বৰ মাটিত ৰোপণ কৰিব লাগে।
কেতিয়া ৰুব লাগে?
শীতকালৰ শেষৰফালে সিঁচিলে কালজিৰাৰ গুটিবোৰ আটাইতকৈ ভালদৰে বৃদ্ধি হ'ব। ইয়াৰ ফলত সেইবোৰ গজি উঠাটো নিশ্চিত হ’ব আৰু দুইৰ পৰা তিনি মাহ পাছত শস্য চপোৱাৰ যোগ্য হৈ উঠিব।
ইনড'ৰ/আউটডোৰ চিডিং
৬.০ ৰ পৰা ৭.০-ৰ ভিতৰত পি.এইচ. বেলেন্সৰ সৈতে মাটিত কালজিৰা ৰোপণ কৰিব লাগে। সঠিক পি.এইচ. ভাৰসাম্য লাভ কৰা নিশ্চিত কৰিবলৈ প্ৰতিটো বীজ মাটিত ৮ৰ পৰা ১০ ইঞ্চি গভীৰত ৰাখিব লাগে, আৰু ৰোপণ কৰাৰ দুইৰ পৰা তিনি মাহ আগতে মাটি ভালদৰে তৈয়াৰ কৰিব লাগে।
উদ্ভিদৰ প্ৰস্থ আৰু উচ্চতা
সম্পূৰ্ণৰূপে বিকশিত হ'লে, কাল জিৰা উদ্ভিদৰ উচ্চতা ২০ ৰ পৰা ৬০ ছেমি (৮ আৰু ২৪ ইঞ্চি)ৰ ভিতৰত আৰু প্ৰস্থ ২-৪ ইঞ্চিৰ ভিতৰত হ'ব।
অপতৃণ নিয়ন্ত্ৰণ
ভাৰতত, শীতকালীন ৰবি ঋতুত কালজিৰা শস্য ৰোপণ কৰা হয়। পথাৰত, বহল আৰু পাতল পাত থকা অপতৃণ প্ৰচুৰ পৰিমাণে থাকে।
জলসিঞ্চন
সঠিক অংকুৰণৰ বাবে, ৰোপণৰ ঠিক পিছতে মৃদু জলসিঞ্চন কৰিব পাৰি, যদিহে খেতি কৰাৰ সময়ত মাটিৰ আৰ্দ্ৰতাৰ স্তৰ পৰ্যাপ্ত নহয়। জলবায়ু আৰু মাটিৰ অৱস্থাৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰি, প্ৰতি ১৫ ৰ পৰা ২৫ দিনত অধিক জলসিঞ্চন প্ৰয়োগ কৰিব লাগে।
শস্য চপোৱা আৰু উৎপাদন
বীজ ৰোপণ কৰাৰ পাছত শস্য ১৩৫ ৰ পৰা ১৫০ দিন পাছত পৰিপক্ক হয়। যেতিয়া বীজটোৱে সম্পূৰ্ণ পৰিপক্কতা লাভ কৰে আৰু সম্পূৰ্ণৰূপে মুগা বা ক'লা হৈ পৰে, তেতিয়া ইয়াক চপোৱা উচিত। শস্য চপোৱাত পলম হ'লে বীজবোৰ ভাঙিব পাৰে। এক হেক্টৰ মাটিত গড়ে ৫ ৰ পৰা ১০ কুইন্টল বীজ উৎপাদন হ'ব পাৰে। গছবোৰ একেলগে ঘঁহি বা চিৰাবোৰ জোকাৰি বীজবোৰ পৃথক কৰা হয়। তাৰ পাছত বীজবোৰ শুকুৱাই দিয়া হয় আৰু বাছি উলিওৱা হয়।
প্ৰক্ৰিয়াকৰণ
কালজিৰাৰ বীজবোৰ অত্যাৱশ্যকীয় তেল উলিয়াবলৈ ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰি। বীজবোৰত পোৱা অত্যাৱশ্যকীয় তেল, যাক ৰন্ধন, সোৱাদ আৰু ঔষধি খণ্ডত ব্যৱহাৰ কৰা হয়, সেয়া ইয়াত ০.৫ ৰ পৰা ১.৬% লৈকে থাকে। বীজবোৰ গুৰি কৰা হয় আৰু তাৰ পিছত তেল আহৰণ কৰিবলৈ বাষ্প-পাতন কৰা হয়। তাৰ পিছত এক সুকীয়া গোন্ধ থকা এক উদ্বায়ী তেল উতপন্ন হয়, যি হালধীয়া-মুগা ৰঙৰ হয়।
নাইজেলোন, এক কাৰ্বক্সাইল অণু, চিকিৎসা আৰু সংৰক্ষণ দুয়োটা গুণৰ সৈতে এক গুৰুত্বপূৰ্ণ উপাদান। বীজ আহৰণ কৰি উৎপাদিত চৰ্বিযুক্ত তেল খাব পাৰি। উদ্বায়ী তেল আঁতৰাবলৈ বেঞ্জিন আহৰণ আৰু পৰৱৰ্তী সময়ত নিষ্কাশনৰ বাষ্প পাতনৰ পিছত প্ৰায় ৩১% ৰঙা-মুগা, অৰ্ধ-শুকান তেল পাব পাৰি।
লগতে পঢ়কঃ Drumstick farming: এবাৰ পুলি ৰুলে দহ বছৰলৈ ফল দিব এই উদ্ভিদে