প্ৰাচীন কালৰ পৰা, পশুধন বা খেতিৰ জন্তুবোৰ মানুহৰ বাবে উপাৰ্জনৰ এক ভাল উৎস হৈ আহিছে। আৰু বৰ্তমান, পশুপালন নিঃসন্দেহে বৃহৎ আৰু ক্ষুদ্ৰ ব্যৱসায়ীৰ বাবে ধন উপাৰ্জনৰ ব্যৱসায় হৈছে। যদি আপুনি পশুধন উৎপাদনৰ ব্যৱসায় আৰম্ভ কৰিব পৰিকল্পনা কৰিছে, তেন্তে তলত কিছুমান আটাইতকৈ লাভজনক পশুপালন ব্যৱসায়ৰ ধাৰণা দিয়া আছে।
যদি আপোনাৰ ঘৰৰ ওচৰত এনেই মাটী পৰি আছে তেন্তে আপুনি তাত এই ব্যৱসায় আৰম্ভ কৰিব পাৰে। নাইবা আপোনাৰ মাটী নাথাকিলে আপুনি ভাড়াৰ জৰিয়তে ঠাই ল'ব পাৰে। কিন্তু আপুনি মনত ৰাখিব লগা একমাত্ৰ বস্তুটো হ'ল বজাৰত ভাল চাহিদা থকা এটা পশুধন বাছনি কৰা।
সেয়েহে আপোনাৰ সুবিধা হোৱাকৈ ভাল চাহিদা থকা কেইটামান পশুধনৰ বিষয়ে ক'বলৈ গৈছো-
দুগ্ধ পালন (Diary Farming)
দুগ্ধ পালন সমগ্ৰ বিশ্বতে জনপ্ৰিয়। দুগ্ধ পালন কৃষকসকলৰ বাবে তেওঁলোকৰ উপাৰ্জন বৃদ্ধি কৰাৰ আৰু তেওঁলোকৰ পৰিয়ালৰ বাবে অধিক পুষ্টিকৰ খাদ্য প্ৰাপ্ত কৰাৰ এক উৎকৃষ্ট উপায়। দুগ্ধ পালনে কেৱল আপোনাৰ ঘৰখনক সতেজ গাখীৰে প্ৰদান নকৰে, ই এক মৌলিক উপাৰ্জনৰো উৎস। দৈ আৰু পনীৰৰ দৰে মূল্য-সংযোজিত সামগ্ৰীয়ে ৰাজহৰ এক উচ্চ উৎস প্ৰদান কৰে।
ছাগলী খেতি (Goat Farming)
ছাগলী খেতি হৈছে আটাইতকৈ লাভজনক ব্যৱসায় পশুপালনৰ ব্যৱসায়। ছাগলীটোৱে আমাক গাখীৰ আৰু মাংস দিয়ে। ছাগলী খেতি হৈছে এক কম বিনিয়োগ আৰু উচ্চ লাভজনক পশুপালন ব্যৱসায়। আন পশুধন জন্তুৰ তুলনাত তেওঁলোকৰ সৰু শৰীৰৰ আকাৰৰ বাবে তেওঁলোকক বাসস্থানৰ বাবে ডাঙৰ এলেকাৰ প্ৰয়োজন নাই। ইয়াৰ উপৰিও, ছাগলী খেতিৰ ফলত বিনিয়োগৰ পৰিমাণৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰি দ্ৰুত আৰু উচ্চ ROl নিশ্চিত হয়।
কেঁকোৰা পালন (Crabs Farming)
ভাৰত, বাংলাদেশ, ফিলিপাইন, থাইলেণ্ড আদি এছিয়াৰ দেশসমূহত মাটিৰ কেঁকোৰা জনপ্ৰিয়। এই দেশবোৰ হৈছে বোকা কেঁকোৰাৰ মুখ্য উৎপাদক। এইটো উল্লেখ কৰিব লাগিব যে সামগ্ৰীটোৰ বৃহৎ আন্তৰ্জাতিক বজাৰৰ চাহিদা আছে। লগতে বোকা কেঁকোৰাৰ মাংস আকৰ্ষণীয়। অতি কম মূলধন বিনিয়োগৰ সৈতে, আপুনি সহজে মাটিৰ কেঁকোৰা খেতিৰ ব্যৱসায় আৰম্ভ আৰু চলাব পাৰে।
মৎস পালন (Fishery)
পৰ্যাপ্ত জলাশয় থকা কৃষিপ্ৰেমীসকলৰ বাবে মৎস পালন হৈছে আন এক ধন উপাৰ্জনৰ ব্যৱসায়। তথাপিও, আপুনি টেংকত মাছ ডাঙৰ কৰিব পাৰে। আপুনি বিভিন্ন প্ৰকাৰৰ কাৰ্প মাছ, মিছামাছ, কেটফিছ, প্ৰন আৰু চালমন বাছনি কৰিব পাৰে। মাছ খেতিৰ ব্যৱসায় আৰম্ভ কৰোঁতে, স্থানীয় চাহিদা বুজিবলৈ বজাৰ অধ্যয়ন কৰাটো গুৰুত্বপূৰ্ণ। আজিকালি, শোভাময় মাছ খেতিও জনপ্ৰিয়তা লাভ কৰিছে।
মুক্তা খেতি (Pearls Farming)
বৰ্তমান, সংস্কৃত মুক্তা উদ্যোগে যথেষ্ট গুৰুত্ব লাভ কৰিছে। এই সংস্কৃত মুক্তাবোৰে আজিকালি বিক্ৰী হোৱা মুক্তাৰ প্ৰায় ১০০ শতাংশ যোগান ধৰে। আপুনি মুকুতাৰ ফাৰ্মত কৃত্ৰিমভাৱে মুক্তা উৎপাদন কৰিব পাৰে। মুক্তা খেতি হৈছে এক অত্যন্ত লাভজনক পশুধনব্যৱসায়, যদিও ইয়াৰ বাবে দীৰ্ঘম্যাদী পৰিকল্পনাৰ প্ৰয়োজন।
গাহৰি পালন (Pigery Farm)
আন এটা লাভজনক পশুধন ব্যৱসায়ৰ ধাৰণা হৈছে গাহৰি পালন। বিশ্বজুৰি প্ৰতি বছৰে ১ বিলিয়নতকৈও অধিক গাহৰি কটা হয়। সৰ্ববৃহৎ গাহৰি ৰপ্তানিকাৰী ৰাষ্ট্ৰবোৰৰ ভিতৰত আছে আমেৰিকা যুক্তৰাজ্য, ইউৰোপীয় ইউনিয়ন আৰু কানাডা। বেছিভাগ গাহৰি মানুহৰ খাদ্যৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰা হয় কিন্তু ইয়াৰ ছাল, চৰ্বি আৰু অন্যান্য সামগ্ৰীবোৰ কাপোৰ, প্ৰসাধন সামগ্ৰী, সংসাধিত খাদ্য উপাদান আৰু চিকিৎসাৰ বাবেও ব্যৱহাৰ কৰা হয়।
কোৱেল চৰাই (Quail Bird)
যদিও কোৱেল এটা সৰু কুকুৰা চৰাই কিন্তু ইয়াৰ খেতি কৃষকসকলৰ বাবে যথেষ্ট লাভজনক। কোৱেল খেতিৰ লাভালাভবোৰ হৈছে দ্ৰুত বিকাশ, প্ৰাৰম্ভিক যৌন পৰিপক্কতা, কণী উৎপাদনত হ্ৰস্ব প্ৰজন্মৰ ব্যৱধান আৰু প্ৰচুৰতা। লগতে কোৱেলৰ মাংসত কম চৰ্বি আৰু কম কেলৰি থাকে, যাৰ ফলত ই স্বাস্থ্য-সচেতন লোকসকলৰ বাবে জনপ্রিয় খাদ্য হৈ পৰিছে। কোৱেলৰ কণীৰ লগতে মাংস ভিটামিন, অত্যাৱশ্যকীয় এমিনো এচিড, ফছফোলিপিড আৰু অসংপৃক্ত ফেটি এচিডৰ সমৃদ্ধ উৎস হিচাপে সুপৰিচিত। আৰু এই সকলোবোৰ মানুহৰ শাৰীৰিক আৰু মানসিক বিকাশৰ বাবে অত্যাৱশ্যকীয়।
ভেড়া খেতি (Sheep Farming)
ভেড়া খেতি পশুধন খেতিয়কসকলৰ বাবেও এক লাভজনক ব্যৱসায়। এজনে ইয়াৰ গাখীৰ, মাংস আৰু আঁহৰ বাবে ভেড়া ডাঙৰ কৰিব পাৰে। কিন্তু, আপুনি আপোনাৰ অঞ্চলৰ কৃষি-জলবায়ুৰ স্থিতিৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰি নিৰ্দিষ্ট প্ৰজাতি বাছনি কৰিব লাগিব। কিছুমান গুৰুত্বপূৰ্ণ ভেড়া উৎপাদক দেশৰ ভিতৰত আছে মূল ভূখণ্ড চীন, অষ্ট্ৰেলিয়া, ভাৰত, ইৰাণ ইত্যাদি। ভেড়া খেতিৰ ব্যৱসায় আৰম্ভ কৰাৰ আগতে, আপুনি এক স্পষ্ট ব্যৱসায়িক পৰিকল্পনা প্ৰস্তুত কৰিব লাগিব য'ত বিত্তীয় ব্যয় আৰু ৰাজহ অন্তৰ্ভুক্ত থাকিব লাগিব।
হাঁহ পালন (Duck Farming)
সমগ্ৰ বিশ্বতে কেইবাটাও মাংস আৰু কণী উৎপাদনশীল হাঁহৰ প্ৰজাতি উপলব্ধ। যদি আপুনি কম খৰচী পশুপালনব্যৱসায় আৰম্ভ কৰাৰ পৰিকল্পনা কৰি আছে তেনেহ'লে আপুনি হাঁহৰ খেতিৰ কথা বিবেচনা কৰিব পাৰে। আপুনি পানী অবিহনে হাঁহ ও পালন কৰিব পাৰে। যিহেতু হাঁহবোৰ হাৰ্ডি চৰাই, সেইবোৰক অতিৰিক্ত যত্ন আৰু ব্যৱস্থাপনাৰ প্ৰয়োজন নাই।
মুৰ্গীৰ পোৱালীৰ উৎপাদন (Poultry Farming)
এজন ব্যক্তিয়ে কণীৰ লগতে মাংসৰ বাবে কুকুৰা পালন আৰম্ভ কৰিব পাৰে। সাধাৰণতে, কণী উৎপাদক কুকুৰাবোৰ হৈছে লেয়াৰ (Layers) আৰু মাংস উৎপাদক কুকুৰাবোৰ হৈছে ব্ৰইলাৰ (Broiler)। যিহেতু কুকুৰাৰ মাংসৰ চাহিদা দিনে দিনে বাঢ়ি আহিছে, কুকুৰা পালন কৃষকসকলৰ বাবে এক লাভজনক পশুধন ব্যৱসায়। আপুনি সহজে সৰু বা বৃহৎ পৰিমাণৰ আধাৰত কুকুৰা পালন আৰম্ভ কৰিব পাৰে।