আমাৰ দেশ এখন কৃষিজাত দেশ। খেতি কৰাটো ঘেঁহু আৰু চাউলৰ মাজত সীমাবদ্ধ নহয়। পৰিবৰ্তনশীল সময়ৰ সৈতে কৃষি এক লাভজনক ব্যৱসায়লৈ পৰ্যবেশিত হৈছে আৰু বহু লোকৰ কৃষি প্ৰতি আগ্ৰহ বৃদ্ধি পাইছে। নতুন শস্য খেতি কৰা হৈছে, কৃষিসম্পৰ্কীয় নতুন কাম কৰা হৈছে, আনকি চৰকাৰেও নিৰন্তৰে সহায় আগবাঢ়িই আহিছে। কৃষিৰ সৈতে সম্পৰ্কিত এটা কাম হৈছে ৰেচমৰ পলু-পোক পালন কৰা।
কেঁচা ৰেচম তৈয়াৰ কৰিবলৈ ৰেচমৰ পোক পালন কৰাক Sericulture বুলি কোৱা হয়। বৈজ্ঞানিক ভিত্তিত কৰিব পাৰিলে ই এক অতি লাভজনক ব্যৱসায়। যদিহে আপুনি ৰেচম উৎপাদনৰ প্ৰতি আগ্ৰহী তেনেহলে এই প্ৰবন্ধটো আপোনাৰ বাবে লাভদায়ক হ’ব পাৰে-
ৰেচম কেনেদৰে পালন কৰিব লাগে
প্ৰাকৃতিক ৰেচম কেৱল পতংগৰ পৰাহে উৎপন্ন হয়। যাৰ বাবে ৰেচম পলু অৰ্থাৎ ৰেচম পতংগ পালন কৰিব লাগিব। ইয়াৰ বাবে, মালবেৰী উদ্ভিদ ৰোপণ কৰিব লাগিব। পোক-পতংগবোৰ মালবেৰী পাতত পালন কৰা হয়। ৰেচমৰ পোকে এই গছবোৰৰ পাত খাই সিহঁতৰ লেলাৱতিৰ পৰা ৰেচম তৈয়াৰ কৰে। এক একৰ মাটিত ৰেচম খেতি কৰাৰ পিছত ৫০০ কিলোগ্ৰাম ৰেচম কীট উৎপন্ন হয়। আমোদজনক ভাৱে, মাইকী কীটবোৰে প্ৰায় ২০০ ৰ পৰা ৩০০ টা কণী পাৰে। ১০ দিনত, কণীৰ পৰা লাৰ্ভা ওলায়, যি ইয়াৰ মুখৰ পৰা তৰল প্ৰ'টিন নিৰাশ কৰে। যেতিয়া ই বায়ুৰ সংস্পৰ্শলৈ আহে, ই কঠিন হয় আৰু সূতাৰ ৰূপ লয়। পতংগটোৰ চাৰিওফালে এটা বৃত্ত গঠন হয়, ইয়াক কোকুন বুলি কোৱা হয়। গৰম পানীত ৰাখিলে এই পলুটো মৰি যায়। এই কোকুনটো ৰেচম তৈয়াৰ কৰিবলৈ ব্যৱহাৰ কৰা হয়।
ৰেচম পালনৰ প্ৰকাৰ
ভাৰতত ৩ টা ধৰণে ৰেচমৰ পালন কৰা হয়। প্ৰথম মালবেৰী খেতি, দ্বিতীয় টুচাৰ খেতি আৰু তৃতীয় এৰি খেতি। ৰেচম হৈছে পতংগৰ প্ৰ'টিনেৰে গঠিত এক আঁহ। সূক্ষ্ম ৰেচম মালবেৰী আৰু অৰ্জুন পাতত পোক-পতংগ পালনৰ ফলত হয়। মালবেৰী পাত খাই ৰেচম তৈয়াৰ কৰা পতংগবোৰক মালবেৰী ৰেচম বুলি কোৱা হয়। ভাৰতত, কৰ্ণাটক, অন্ধ্ৰ প্ৰদেশ, তামিলনাডু, জম্মু আৰু কাশ্মীৰ আৰু পশ্চিম বংগত মালবেৰী ৰেচম উৎপাদন কৰা হয়। ঝাৰখণ্ড, ছত্তীশগড়, উৰিষ্যা, উত্তৰ প্ৰদেশ আৰু অসমত ৰেচম উৎপাদন কৰা হয়।
চেৰিকালচাৰৰ সৈতে জড়িত ৬০ লাখ কৃষক
লাখ লাখ পৰিয়াল ভাৰতত চেৰিকালচাৰৰ সৈতে জড়িত। আৰু এই পৰিয়ালবোৰৰ বিত্তীয় অৱস্থা উন্নত হৈছে। চেৰিকালচাৰক কৃষিৰ শ্ৰেণীত থকা বুলি গণ্য কৰা হয়। চীনৰ পিছত চেৰিকালচাৰত ভাৰত দ্বিতীয় স্থানত আছে। ভাৰতত প্ৰতিটো প্ৰকাৰৰ ৰেচম উৎপাদন কৰা হয়। ভাৰতৰ বিভিন্ন ৰাজ্যত প্ৰায় ৬০ লাখ লোক চেৰিকালচাৰ ব্যৱসায়ৰ সৈতে জড়িত।
ৰেচমৰ প্ৰচাৰৰ ক্ষেত্ৰত চৰকাৰী প্ৰতিষ্ঠানবোৰৰ ভূমিকা
ভাৰতত কেন্দ্ৰীয় ৰেচম গৱেষণা ১৯৪৩ চনত বঢ়মপুৰত নিৰ্মাণ কৰা হৈছিল। ইয়াৰ পিছত, ৰেচম উদ্যোগৰ প্ৰচাৰৰ বাবে 1949 চনত চিল্ক বোৰ্ড স্থাপন কৰা হয়। মেঘালয়ৰ কেন্দ্ৰীয় আইৰি গৱেষণা প্ৰতিষ্ঠান আৰু ৰাঁচীৰ কেন্দ্ৰীয় তুছাৰ প্ৰশিক্ষণ প্ৰতিষ্ঠান স্থাপন কৰা হৈছিল। ইয়াৰ পৰা সমগ্ৰ চেৰিকালচাৰ প্ৰশিক্ষণ আদিৰ বিষয়ে তথ্য প্ৰাপ্ত কৰিব পাৰি।
আপুনি চৰকাৰৰ সহায় কেনেদৰে ল'ব পাৰে ইয়াত দিয়া হৈছে-
ভাৰত চৰকাৰে পলু পালনৰ প্ৰশিক্ষণৰ বাবে আৰ্থিক সাহায্য প্ৰদান কৰে। ইয়াৰ উপৰিও, চৰকাৰে চেৰিকালচাৰৰ সৈতে সম্পৰ্কিত ৰেচমপলুৰ কণী, পতংগ-নিৰ্মিত কয়া আদিৰ বজাৰ প্ৰদান কৰাত সহায় কৰিব পাৰে। অসম চৰকাৰেও চেৰিকালচাৰৰ বাবে সহজ কিস্তিত ঋণ দিয়ে। একে সময়তে, কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰে ও চেৰিকালচাৰৰ বাবে বহুতো আঁচনিৰ অধীনত ৰাজসাহায্য প্ৰদান কৰে। ভাৰত চৰকাৰৰ ৱেবছাইটৰ লিংকৰ পৰা চেৰিকালচাৰৰ বিষয়ে অধিক তথ্য প্ৰাপ্ত কৰিব পাৰি। https://www.india.gov.in/hi/topics/agriculture/sericulture