ভেড়া বা ছাগলীৰ দেহত দেখা দিয়া এটা বিশেষ বেমাৰ হৈছে পিপিআৰ (PPR)। ইতিমধ্যে এই বেমাৰৰ বাবে ছাগলী পালক সকলে বৃহৎ লোকচানৰো সন্মুখীন হৈছে । ছাগলী বা ভেড়াৰ দেহত দেখা দিয়া এই বেমাৰটোক 'ছাগলী প্লেগ' বুলিও কোৱা হয়।
পশু চিকিৎসাক সকলে সদৰী কৰা মতে এই বেমাৰত ছাগলীৰ মৃত্যু প্ৰায় ৫০ ৰ পৰা ৮০ শতাংশ । এই হাৰ ১০০ শতাংশ লৈকে বৃদ্ধি পোৱাৰো সম্ভাৱনা থকাৰ কথা সদৰী বিশেষজ্ঞ সকলে । গতিকে এই শিতানত ভেড়া আৰু ছাগলীৰ পিপিআৰ ৰোগ আৰু ইয়াৰ প্ৰতিৰোধৰ বিষয়ে উল্লেখ কৰা হৈছে ।
পিপিৰ ৰোগ কি (What is PPR)
পিপিআৰ হৈছে পেৰামিক্সো ভাইৰাছৰ(Paramyxovirus) ফলত হোৱা এক ভাইৰেল ৰোগ। আন বহুতো ঘৰুৱা জন্তু আৰু বন্য জন্তুও এই ৰোগত আক্ৰান্ত হৈ থাকে, কিন্তু বিশেষ হাৰত এই ৰোগত আক্ৰান্ত ছাগলী আৰু ।
ভেড়া আৰু ছাগলীৰ মাজত PPR ৰোগ কেনেদৰে বিয়পে (How the Disease Spreads in Sheep and Goats)
4 মাহৰ পৰা 1 বছৰৰ ভিতৰৰ ছাগলীৰ সৰু পোৱালি , পুষ্টিহীনতা আৰু পৰজীৱীত ভুগি থকা ভেড়া আৰু ছাগলীৰ দেহত পিপিআৰ ৰোগৰ অৱস্থিতি অধিক দেখা যায় ।
পিপিআৰ ৰোগটো নিকট সম্পৰ্কৰ জৰিয়তে ছাগলীলৈ বেছিকৈ বিয়পে । পিপিআৰ ভাইৰাছটো ৰুগীয়া জন্তুটোৰ চকু, নাক আৰু শৌচ আৰু মলত পোৱা যায় ।
ৰোগী জন্তুটোৰ কাহ আৰু হাঁচিৰ ফলত ভাইৰাছ দ্ৰুতগতিত বিয়পি পৰে । কিয়নো ৰোগী জন্তুটোৰ কাহ আৰু হাঁচিৰ ফলত জন্তুৰ দেহৰ ভাইৰাছ বাহিীৰলে উলাই আহে আৰু বতাহৰ ই বিয়পি পৰে ।
পিপিআৰ ৰোগৰ লক্ষণ(Symptoms of Disease in Goat and Sheep)
এই ৰোগ হোৱাৰ লগে লগে, ভেড়া আৰু ছাগলীৰ জ্বৰ, মুখৰ আলচাৰ, ডায়েৰিয়া আৰু নিউমোনিয়া হয়, যাৰ ফলত কেতিয়াবা তেওঁলোকৰ মৃত্যু হয় ।
এক অধ্যয়ন অনুসৰি, পিপিআৰ ৰোগৰ ফলত ভাৰতত ছাগলী প্ৰতিপালন খণ্ডই বছৰি 10,500 কোটি টকা হেৰুৱায় । পিপিআৰ ৰোগ মুখ্যতঃ পুষ্টিহীনতা আৰু পৰজীৱীত ভুগি থকা ভেড়া, ভেড়া আৰু ছাগলীৰ ক্ষেত্ৰত অতি গুৰুতৰ আৰু মাৰাত্মক প্ৰমাণিত হয়।
ইয়াৰ ফলত তেওঁলোকৰ মুখৰ পৰা যথেষ্ট গোন্ধ হয় আৰু ওঁঠ ফুলিবলৈ আৰম্ভ কৰে। কিছুমান জন্তুৰ তীব্ৰ ডায়েৰিয়া আৰু কেতিয়াবা ৰক্তক্ষয়ী ডায়েৰিয়া হয় ।
পিপিআৰ ৰোগৰ ফলত গৰ্ভৱতী ভেড়া আৰু ছাগলীৰ গৰ্ভপাত হ'ব পাৰে । বেছিভাগ ক্ষেত্ৰত, সংক্ৰমণৰ এসপ্তাহৰ ভিতৰত ভেড়া আৰু ছাগলীৰ মৃত্যু হয় ।
পিপিআৰ ৰোগৰ চিকিৎসা আৰু প্ৰতিৰোধ (Treatment and Prevention of PPR Disease)
ভেড়া আৰু ছাগলীৰ টিকাকৰণ হৈছে পিপিআৰ প্ৰতিৰোধ কৰাৰ একমাত্ৰ কাৰ্যকৰী উপায়। ভাইৰেল ৰোগৰ বাবে পিপিআৰৰ কোনো নিৰ্দিষ্ট চিকিৎসা নাই। অৱশ্যে, বেক্টেৰিয়া আৰু পৰজীৱী নিয়ন্ত্ৰণ কৰা ঔষধ ব্যৱহাৰ কৰি মৃত্যুৰ হাৰ হ্ৰাস কৰিব পাৰি।
ভেড়া আৰু ছাগলীক টিকাকৰণৰ আগতে কৃমিহীন ঔষধ দিব লাগে । প্ৰথমতে, স্বাস্থ্যৱান ছাগলীবোৰ ৰুগীয়া ভেড়া আৰু ছাগলীৰ পৰা পৃথক বেষ্টনীত ৰাখিব লাগে যাতে ৰোগটো নিয়ন্ত্ৰণ কৰিব পাৰি আৰু বিয়পাৰ পৰা ৰক্ষা কৰিব পাৰি।
ইয়াৰ পিছত, ৰুগীয়া ছাগলীৰ চিকিৎসা আৰম্ভ হ'ব লাগে।পশু চিকিৎসকে নিৰ্ধাৰণ কৰা এণ্টিবায়টিকবোৰ হাঁওফাঁওৰ গৌণ বেক্টেৰিয়াৰ সংক্ৰমণ প্ৰতিহত কৰিবলৈ ব্যৱহাৰ কৰা হয়।
চকু, নাক আৰু মুখৰ চাৰিওফালে থকা ঘাঁবোৰ দিনত দুবাৰকৈ কপাহেৰে পৰিষ্কাৰ কৰিব লাগে। য়াৰ উপৰিও, 5% বৰোগ্লিচাৰিনেৰে মুখৰ আলচাৰ ধোৱাটোৱে ভেড়া আৰু ছাগলীক যথেষ্ট লাভান্বিত কৰে।
ৰুগীয়া ভেড়া আৰু ছাগলীক পুষ্টিকৰ, পৰিষ্কাৰ, কোমল, সেমেকা আৰু সুস্বাদু পশুখাদ্য খুৱাব লাগে।পিপিআৰৰ জৰিয়তে মহামাৰীৰ প্ৰাদুৰ্ভাৱ হ'লে নিকটতম চৰকাৰী পশু চিকিৎসালয়ত তৎক্ষণাৎ অৱগত কৰক।
মৃত ভেড়া আৰু ছাগলী বোৰ জ্বলাই সম্পূৰ্ণৰূপে ধ্বংস কৰিব লাগে। একে সময়তে বেষ্টনী আৰু বাচন-বৰ্তন বিশুদ্ধ কৰি ৰখাটো অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ।
পিপিআৰ প্ৰতিৰোধৰ বাবে ঔষধ (Medicine to Avoid PPR in Goat and Sheep)
ফাৰ্মাচিউটিকেল বজাৰত ওভিলিছ পিপিআৰ আৰু ডিফেন্স পিপিআৰ (Ovilis PPR and Defense PPR) সহজে উপলব্ধ।এই পিপিআৰ ভেকছিন পালি অনুসৰি ভেড়া আৰু ছাগলী দিয়াটো প্ৰয়োজনীয়।
এই ঔষধটো 4 মাহ বয়সত ভেড়া আৰু ছাগলীক দিব পাৰি।টিকাকৰণ বা ঔষধৰ দ্বাৰা, ভেড়া আৰু ছাগলীক তিনি বছৰতকৈ অধিক সময়ৰ বাবে পিপিআৰ ৰোগৰ পৰা সুৰক্ষিত কৰিব পাৰি।
ঔষধ বা টিকাকৰণৰ পিছত, ভেড়া আৰু ছাগলীবোৰক পৰিবহন, বেয়া বতৰ আদিৰ দৰে চাপপূৰ্ণ পৰিস্থিতিৰ পৰা মুক্ত কৰি ৰাখিব লাগে।
লগতে পঢ়কঃ মিছা মাছ পালনৰ জৰিয়তে স্বাৱলম্বন-এক অৱলোকন