সূৰ্যমুখী ফুল হৈছে এক মুখ্য তৈলবীজ শস্য। যদিও ইয়াক ৰবি, খৰিফ, জায়েদ শস্যৰ বতৰত খেতি কৰা হয়, কিন্তু উন্নত উৎপাদনৰ বাবে, ৰবিৰ পিছত জায়েদ ঋতুত ইয়াক খেতি কৰা উচিত। এই খেতিৰ লগতে কৃষকসকলেও মৌমাখি পালন কৰি ভাল উপাৰ্জন কৰি আছে। বজাৰত সূৰ্যমুখী তেল ভাল দামত বিক্ৰী কৰা হৈছে। তৈলবীজ খণ্ডত দেশক স্বাৱলম্বী কৰাৰ দিশত সূৰ্যমুখী ফুল উৎপাদনৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিয়া হৈছে। বেছিভাগ ৰাজ্যৰ কৃষকে সূৰ্যমুখী শস্য ৰোপণ কৰে। কিন্তু কৰ্ণাটক, ওড়িশা, হাৰিয়ানা, মহাৰাষ্ট্ৰ আৰু বিহাৰে দেশৰ সূৰ্যমুখী শস্যৰ ৭৫ শতাংশ উৎপাদনৰ কৰি আহিছে। আনহাতে তালিকাৰ শীৰ্ষত আছে কৰ্ণাটক।
কৃষি মন্ত্ৰালয়ৰ তথ্যই কি কয়
ভাৰতত সূৰ্যমুখী ফুলৰ খেতিয়ে প্ৰায় ১,৪৮ নিযুত হেক্টৰ এলেকা আৱৰি আছে। প্ৰতি একৰত ০.৬ মেট্ৰিক টন উৎপাদন কৰে। দেশত সূৰ্যমুখী ফুলৰ উৎপাদন কম। কিয়নো বেছিভাগ অঞ্চল এনে খেতিৰ অধীনত পৰে, য'ত কৃষকসকলে জলসিঞ্চনৰ বাবে বৰষুণৰ পানীৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰে।
এনে পৰিস্থিতিত, সূৰ্যমুখী খেতিৰ বিপদাশংকা বৃদ্ধি হয়। ইয়াৰ পাছতো ৫ খন ৰাজ্যই সূৰ্যমুখী উৎপাদনৰ ক্ষেত্ৰখন চলাই আছে। কৃষি মন্ত্ৰালয়ৰ তথ্যই দেখুৱায় যে কৰ্ণাটক, ওড়িশা, হাৰিয়ানা, মহাৰাষ্ট্ৰ আৰু বিহাৰৰ কৃষকসকলে সূৰ্যমুখী খেতিৰ প্ৰতি গভীৰ আগ্ৰহী। এই ৰাজ্যবোৰে মুঠ উৎপাদনৰ ৭৫ শতাংশ অধিকাৰ কৰি আছে।
কৰ্ণাটকে দেশৰ ৪৮ শতাংশ সূৰ্যমূখী ফুল উৎপাদন কৰে। কৰ্ণাটকৰ মাটি আৰু জলবায়ু সূৰ্যমুখী খেতিৰ বাবে আটাইতকৈ অনুকূল বুলি গণ্য কৰা হৈছে। এইকাৰণেই ইয়াত কৃষকসকলে দেশৰ মুঠ সূৰ্যমুখী উৎপাদনৰ ৪৮.৬৫ শতাংশ উৎপাদন কৰি আছে।
ওড়িশা এই তালিকাত দ্বিতীয় স্থানত আছে, য'ৰ পৰা ৯.৪৬ শতাংশ উৎপাদন হয়। এই তালিকাত, হাৰিয়ানা ৭.৯০ শতাংশ উৎপাদনেৰে তিনি নম্বৰত, মহাৰাষ্ট্ৰ ৫.৭০ শতাংশ উৎপাদনেৰে চাৰি নম্বৰত আৰু বিহাৰ ৫.৪০ শতাংশ উৎপাদনেৰে পাঁচ নম্বৰত আছে।
সূৰ্যমুখী ফুল কিয় বিখ্যাত
সূৰ্যমুখী শস্য ৯০ ৰ পৰা ১০০ দিনত পকিবলৈ সাজু। ইয়াৰ বীজত ৪০ ৰ পৰা ৫০ শতাংশ তেল থাকে, য'ত লিনোলিক নামৰ এচিডে শৰীৰৰ চৰ্বি নিয়ন্ত্ৰণ কৰে। আজিৰ ফিটনেছ ফ্ৰিক জনসংখ্যাৰ মাজত সূৰ্যমুখী তেল আৰু ইয়াৰ সামগ্ৰীৰ ব্যৱহাৰ বৃদ্ধি পাইছে। সেয়েহে শীৰ্ষ উৎপাদক ৰাজ্যবোৰৰ উপৰি, আন ৰাজ্যবোৰেও ইয়াৰ খেতি বৃদ্ধি কৰি আছে।
বিশেষজ্ঞসকলে কয় যে আন তেলে শৰীৰৰ চৰ্বি বৃদ্ধি কৰে, কিন্তু সূৰ্যমুখী তেলে শৰীৰৰ চৰ্বি নিয়ন্ত্ৰণ কৰাত সহায় কৰে। ই হৃদযন্ত্ৰৰ সৈতে যকৃতৰ বাবেও উপকাৰী। ইয়াৰ নিয়মীয়া গ্ৰহণে কৰ্কট ৰোগ আৰু অষ্টিওপোৰোচিছৰ দৰে মাৰাত্মক ৰোগৰ আশংকা হ্ৰাস কৰিব পাৰে। ই ছাল আৰু চুলিৰ বাবে উপযুক্ত।
তিনি দশকত খেতি হ্ৰাস
ডাউন টু আৰ্থৰ এক প্ৰতিবেদন অনুসৰি, যোৱা তিনি দশকত সূৰ্যমুখী খেতিৰ এলেকা যথেষ্ট হ্ৰাস পাইছে। তথ্য অনুসৰি, ভাৰতে ১৯৯২-৯৩ চনত সূৰ্যমুখী ফুলৰ খেতিয়ে ২৬.৬৮ লাখ হেক্টৰ এলেকা সামৰি লৈছিল, যি ২০২০-২১ চনত ২.২৬ লাখ হেক্টৰলৈ হ্ৰাস পাইছিল।
সূৰ্যমুখী তেলৰ যোগানৰ বাবে ভাৰত আন দেশৰ ওপৰত নিৰ্ভৰশীল আছিল। কিন্তু ৰাছিয়া-ইউক্ৰেইন যুদ্ধৰ পিছৰ পৰা, দেশত সূৰ্যমুখী ফুলৰ এলেকা বৃদ্ধি কৰাৰ অনুশীলন তীব্ৰতৰ হৈছে। কিয়নো, মুঠ খোৱা তেলৰ ১৬% সূৰ্যমুখী তেল ব্যৱহাৰ কৰা হয়। ভাৰতে ইউক্ৰেইনৰ পৰা ৭০% আৰু ৰাছিয়াৰ পৰা ২০% সূৰ্যমুখী তেল আমদানি কৰি আছিল।
লগতে পঢ়কঃ ৰাজ্যৰ ‘অৰ্গেনিক হাব’ হিচাপে স্বীকৃত হ’ব মাজুলী জিলা