বিলাহী হৈছে এক জনপ্ৰিয় আৰু সফলতাৰে কৰিব পৰা খেতি। এই পাচলি অন্যান্য শাক-পাচলিৰ লগত মিহলি কৰি তৰকাৰী হিচাপে খোৱাৰ উপৰি কেঁচাই চালাড হিচাপে খোৱা হয়। চুপ, আচাৰ, চচ, কেটচাপ আদি প্ৰস্তুত কৰাটো এই পাচলি ব্যৱহাৰ হয়। বিলাহীত প্ৰচুৰ পৰিমাণৰ খাদ্যপ্ৰাণ আৰু খনিজ লৱণ থাকে।
জাত নিৰ্বাচন:
অসমৰ জলবায়ু আৰু মাটিৰ বাবে অনুমোদিত উন্নত জাত হৈছে পঞ্জাব চুহাৰা, এছ-১২, পঞ্জাব কেশৰী, পুচা আৰ্লি ডুৱাৰ্ফ, চিয়ক্স, পুচা ৰূবী, ভি চি ৪৮-১, আৰ্কা আভা, আৰ্কা আলোক। হাইব্ৰীড হৈছে ৰূপালী, বৈশালী, নবীন, মংগলা, ৰজনী, ত্ৰিশূল, ৰশ্মি, অবিনাশ, ৰকি ইত্যাদি।
মাটি আৰু মাটিৰ প্ৰস্তুতি:
বিলাহী খেতিৰ বাবে পানী জমা নোহোৱা প্ৰচুৰ জৈৱিক পদাৰ্থৰে পুষ্ট, pH ৫ৰ পৰা ৭ বিশিষ্ট মাটিয়েই উত্তম। মাটিখিনি ৪-৫ বাৰ দ’কৈ হাল বাই মিহি কৰি মৈয়াই সমান কৰি ল’ব লাগে। আম্লিক মাটিত অতি কমেও ১০-১৫ দিনৰ আগতে চূণ প্ৰয়োগ কৰি ল’ব পাৰিলে ভাল। মাটিডৰাৰ অম্লতা উপযুক্ত কৰিবলৈ হ’লে অম্লতাৰ মানৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰি তিনি বছৰৰ মূৰে মূৰে প্ৰতি বিঘাত ১ কুইন্টল হাৰত চূণ প্ৰয়োগ কৰিব লাগে।
বীজৰ পৰিমাণ:
এবিঘা মাটিৰ বাবে উন্নত জাতৰ ৬৬ গ্ৰাম আৰু হাইব্ৰীডৰ ২০ গ্ৰাম বীজৰ প্ৰয়োজন হয়।
সিঁচাৰ সময়:
সাধাৰণতে বিলাহীৰ বীজ সিঁচাৰ উপযুক্ত সময় হৈছে অক্টোবৰ-নৱেম্বৰ।
পুলি প্ৰস্তুতি:
বিলাহীৰ পুলি প্ৰস্তুত কৰিবৰ বাবে ‘পুলিবাৰী আৰু পুলি প্ৰস্তুতি’ শিতান চাওক।
ৰোপণ দূৰত্ব:
উন্নত, উচ্চ উৎপাদনক্ষম জাতৰ ক্ষেত্ৰত শাৰীৰ পৰা শাৰীৰ দূৰত্ব ৫০-৭৫ চে.মি. আৰু পুলিৰ পৰা পুলিৰ দূৰত্ব ৩০ চে.মি. ৰাখিব লাগে।
জৈৱিক আৰু ৰাসায়নিক সাৰ প্ৰয়োগ:
এবিঘা বিলাহীৰ খেতিৰ বাবে ১ টন গোবৰ বা পচনসাৰ, ২১ কিলোগ্ৰাম ইউৰিয়া, ৫০ কিলোগ্ৰাম একক ছুপাৰ ফছফেট আৰু ১৩ কিলোগ্ৰাম মিউৰিয়েট অৱ পটাছ সাৰৰ অনুমোদন আছে। ইয়াৰে আধাভাগ ইউৰিয়া আৰু সমুদায় সাৰ শেষৰবাৰ মাটি চহ কৰাৰ সময়ত প্ৰয়োগ কৰিব লাগে। বাকী থকা আধাভাগ ইউৰিয়া পুলি ৰোৱাৰ এমাহৰ পাছৰ পৰা গোবৰৰ লগত মিহলি কৰি পুলিৰ গুৰিত প্ৰয়োগ কৰিব লাগে।
বিলাহীত নাইট্ৰ’জেন সাৰ পাতত প্ৰয়োগ কৰি সুফল পোৱা যায়। তাকে কৰিবলৈ হ’লে ৰোৱাৰ সময়ত বিঘাই প্ৰতি ১২ কিলোগ্ৰাম আৰু ৰোৱাৰ পাছত বিঘাই প্ৰতি ৬ কিলোগ্ৰাম ইউৰিয়া সাৰৰ প্ৰয়োজন হয়। ৰোৱাৰ পাছত প্ৰয়োগ কৰিবলৈ হ’লে তলত দিয়া ধৰণে প্ৰয়োগ কৰিব লাগে-
১)ৰোৱাৰ ৩০ দিনৰ পাছত ১০০০ লিটাৰ পানীত ৯.৭১ কিলোগ্ৰাম ইউৰিয়া মিহলাই ছটিয়াব লাগে।
২)ৰোৱাৰ ৪০ দিনৰ পাছত ১৫০০ লিটাৰ পানীত ১৪.১ কিলোগ্ৰাম ইউৰিয়া মিহলি কৰি পাতত ছটিয়াব লাগে।
৩)ৰোৱাৰ ৫০ দিনৰ পাছত ২০০০ লিটাৰ পানীত ১৯.৩ কিলোগ্ৰাম ইউৰিয়া মিহলি কৰি পাতত ছটিয়াব লাগে।