অৰ্থনৈতিক দৃষ্টিকোণৰ পৰা কেঁকোৰা দেশৰ ৰপ্তানি কৰা মীন সম্পদত মিছা মাছৰ পিছত দ্বিতীয় স্থানত আছে। যদিও বৰ্তমান আমাৰ দেশত উৎপাদিত কেঁকোৰাৰ পৰিমাণ সঠিকভাৱে অনুমান কৰা সম্ভৱ নহয়, কেঁকোৰা ৰপ্তানিৰ পৰা প্ৰতি বছৰে বৃহৎ পৰিমাণৰ বৈদেশিক মুদ্ৰা উপাৰ্জন হয়। কেঁকোৰাবোৰ প্ৰজাতি-আধাৰিত সতেজ আৰু নিমখীয়া পানীৰ পৰিৱেশত জীয়াই থাকে। মিঠা পানীৰ কেঁকোৰাবোৰ আকাৰত সৰু আৰু নিমখীয়া পানীৰ কেঁকোৰাবোৰ আকাৰত যথেষ্ট ডাঙৰ।
দেশত পোৱা মুঠ 15 টা প্ৰজাতিৰ কেঁকোৰাৰ ভিতৰত, 4 প্ৰজাতিৰ মিঠা পানীৰ কেঁকোৰা আৰু 11 টা প্ৰজাতি সামুদ্ৰিক। কেঁকোৰাৰ সামুদ্ৰিক প্ৰজাতিবোৰৰ ভিতৰত, আটাইতকৈ ব্যৱসায়িকভাৱে গুৰুত্বপূৰ্ণ কেঁকোৰাহৈছে মেডক্ৰেব। অন্যান্য প্ৰজাতিৰ কেঁকোৰাৰ তুলনাত ই আকাৰত আটাইতকৈ ডাঙৰ হয়। যদিও এই দেশত খাদ্য হিচাপে কেঁকোৰাৰ কোনো চাহিদা নাই, পৃথিৱীৰ বহুতো দেশত সুস্বাদু খাদ্য হিচাপে কেঁকোৰাৰ যথেষ্ট চাহিদা আছে। ই চীন, টাইৱান, থাইলেণ্ড, হংকং, ভিয়েটনাম, কোৰিয়া আৰু ছিংগাপুৰৰ এক জনপ্ৰিয় ব্যঞ্জন। কেঁকোৰা খেতিৰ বহুতো সুবিধা আছে- কেঁকোৰাৰ প্ৰজনন দ্ৰুতগতিত হয়। কেঁকোৰা খেতি কম কষ্টকৰ লগতে কম উৎপাদনৰ মূল্যত অধিক ধন উপাৰ্জন কৰিব পাৰি।
বিদেশত কেঁকোৰাৰ যথেষ্ট চাহিদা আছে। বিশেষকৈ চীন, টাইৱান, হংকং, ছিংগাপুৰ, মালয়েছিয়া আৰু থাইলেণ্ডত। 2005-2005 বিত্তীয় বৰ্ষত, কেৱল পাইকগাচ্ছাৰ পৰা 1,500 মেট্ৰিক টন কেঁকোৰা ৰপ্তানি কৰা হৈছিল, যাৰ মূল্য প্ৰায় 5 কোটি। 2008-2009 বিত্তীয় বৰ্ষত, এই ৰপ্তানি 1,700 মেট্ৰিক টনলৈ বৃদ্ধি হয়। বিগত বছৰ, সমগ্ৰ দক্ষিণ অঞ্চলৰ পৰা 70 কোটি টকাৰ কেঁকোৰা ৰপ্তানি কৰা হৈছিল।
কেঁকোৰা সাধাৰণতে সামুদ্ৰিক খাদ্য। কেৱল ভাৰততে নহয়, পৃথিৱীৰ বহুতো দেশৰ মানুহে খায়। ইয়াক খোৱাৰ বহুতো স্বাস্থ্য উপকাৰিতা আছে। বিগত কেইটামান দশক ধৰি আন্তৰ্জাতিক বজাৰত কেঁকোৰাৰ যথেষ্ট চাহিদা বৃদ্ধি পাইছে। এই কাৰণে, এছিয়াৰ দেশবোৰত কেঁকোৰা খেতিৰ নতুন পদ্ধতি উদ্ভাৱন কৰা হৈছে। দেশৰ উপকূলীয় অঞ্চলৰ লগতে এতিয়া মিঠা পানীতো কেঁকোৰা পালন সম্ভৱ হৈ উঠিছে। যদি চৰকাৰে উদ্যোগীসকলক হ্ৰস্বম্যাদী প্ৰশিক্ষণ আৰু ঋণ প্ৰদান কৰে তেন্তে কেঁকোৰা উৎপাদন বৃদ্ধি হ'ব। ৰপ্তানি উপাৰ্জন বৃদ্ধি কৰাটোও সম্ভৱ হ'ব।
ভাৰতৰ বাহিৰেও থাইলেণ্ড আৰু ম্যানমাৰত বাণিজ্যিক ভিত্তিত কেঁকোৰা খেতি কৰা হয়। বহুতো যুৱক-যুৱতীয়ে কেঁকোৰা খেতিৰ সৈতে জড়িত হৈ নতুন উপাৰ্জনৰ উপায় বিচাৰি উলিয়াইছে। ই নিবনুৱা হ্ৰাস কৰাৰ লগে লগে নিযুক্তি আৰু বৈদেশিক মুদ্ৰা উপাৰ্জন বৃদ্ধি কৰিছে। আমি আপোনাক কওঁ যে কেঁকোৰা খেতিৰ ব্যয় কম আৰু যথেষ্ট লাভ কৰিব পাৰি। এনে পৰিস্থিতিত, কেঁকোৰা খেতিৰ ব্যৱসায় আৰম্ভ কৰাৰ কথা চিন্তা কৰে, আপুনি প্ৰথমে কেঁকোৰা খেতি কেনেদৰে কৰিব লাগে জানিব লাগিব।
মিঠা পানীত কেঁকোৰা খেতি কৰিব পাৰি। এই প্ৰক্ৰিয়াৰ অধীনত পথাৰত কৃত্ৰিম পুখুৰী সৃষ্টি কৰা হয় আৰু ইয়াত কেঁকোৰা এৰি দিয়া হয়, কিন্তু তাৰ আগতে কেঁকোৰাৰ পোৱালিবোৰ সৰু পাত্ৰ বা বাকচত মুকলি পানীত ৰখা হয়। এইবোৰ পিছত পুখুৰীত এৰি দিব লাগে।
কৃত্ৰিম সামগ্ৰীৰে নিৰ্মিত বাকচত কেঁকোৰাবোৰ পুখুৰীত পালন কৰা হয়। ইয়াৰ অধীনত, কোমল খোলা থকা কেঁকোৰাবোৰৰ ওপৰত থকা বাহিৰৰ খোলাবোৰ অৰ্থাৎ সিহঁত কঠোৰ নোহোৱালৈকে কেইসপ্তাহমানৰ বাবে যত্ন লোৱা হয়। ইয়াত, এমাহত 200 গ্ৰাম কেঁকোৰাৰ ওজন 25 ৰ পৰা 50 গ্ৰাম বৃদ্ধি হয়, যি 9-10 মাহৰ বাবে বৃদ্ধি হৈ থাকে। এই "কঠিন" কেঁকোৰাবোৰক স্থানীয় লোকসকলৰ মাজত মাড বুলি কোৱা হয় আৰু বজাৰত কোমল কেঁকোৰাতকৈ 3ৰ পৰা 4 গুণ অধিক ব্যয়বহুল। ইয়াৰ অধীনত, কেঁকোৰাবোৰ 0.025-0.2 হেক্টৰ এলেকা আৰু 1 ৰ পৰা 1.5 মিটাৰ গভীৰতাৰ সৈতে সৰু জোৱাৰ পুখুৰীত প্ৰতিপালন কৰিব পাৰি।