কৃষি জাগৰণে নিয়মীয়াকৈ মানুহক আত্মনিৰ্ভৰশীল কৰি তুলিবলৈ কিছুমান সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ আৰু লাভজনক ব্যৱসায়িক ধাৰণাৰে ইয়াৰ প্ৰবন্ধ প্ৰকাশ কৰে । এনে পৰিস্থিতিত, আজি আমি এই প্ৰবন্ধটোত বায়’ফ্লক(Biofloc) মাছ খেতিৰ ব্যৱসায়ৰ বিষয়ে আলোচনা কৰিবলৈ গৈ আছোঁ ।
আমি আপোনাক কওঁ যে বায়’ফ্লক ব্যৱসায়ত বছৰি মাহে ২৫,০০০ টকা খৰচ কৰি, আপুনি ১.৭৫-২ লাখ টকালৈকে উপাৰ্জন কৰিব পাৰে ।
উল্লেখ্য যে, এই সন্দৰ্ভত ছত্তীশগড় চৰকাৰে মাছ খেতিৰ প্ৰচাৰৰ বায়’ফ্লক ব্যৱসাক কৃষিৰ মৰ্যাদা প্ৰদান কৰিছে । মৎস উৎপাদনৰ প্ৰতি কৃষকসকলক উৎসাহিত কৰিবলৈ মাছ খেতিয়কসকলক ছত্তীশগড় চৰকাৰে সুদ-মুক্ত ঋণৰ সুবিধা প্ৰদান কৰাৰ লগতে পানী আৰু বিদ্যুৎ সঁজুলিত ৰেহাই প্ৰদান কৰিছে ।
ইয়াৰ লগতে, মাছ খেতিয়কসকলৰ বাবে চৰকাৰৰ পৰা বিভিন্ন ৰাজসাহায্য আৰু বীমা আঁচনিও উপলব্ধ । মীন পালনৰ বাবে জলসিঞ্চন বান্ধ আৰু জলাশয়ৰ পৰা পানী যোগান ধৰা হয়, যাৰ বাবে মাছ খেতিয়ক আৰু মাছমৰীয়াসকলে প্ৰতি ১০,০০০ ঘনফুট পানীত ৪ টকা পৰিশোধ কৰে ।
বায়’ফ্লক মাছ খেতি ব্যৱসায় পৰিকল্পনা
যদি আপুনি মাছ খেতিৰ ব্যৱসায় আৰম্ভ কৰিব বিচাৰে, আপোনাৰ মীন পালনৰ আধুনিক প্ৰযুক্তিৰ বিষয়ে জ্ঞান থাকিব লাগে । বায়োফ্লক মীন পালনক নতুন "নীলা বিপ্লৱ" হিচাপে গণ্য কৰা হৈছে । ই হৈছে চিটু অণুজীৱ উৎপাদনৰ ওপৰত
বায়’ফ্লক মীন পালন: মীন পালক গুৰবচন সিং
গুৰবচন সিং নামৰ এজন সৰু খেতিয়কৰ মাত্ৰ ৪ একৰ মাটি আছে, যাক মাছৰ ফাৰ্ম হিচাপে বিকশিত কৰিছে । তেওঁ পুখুৰীত মাছ খেতি কৰি এটা ব্যৱসায় আৰম্ভ কৰিছে ।
সিঙে কৈছিল যে তেওঁ প্ৰায় ১০ বছৰ আগতে মীন পালনৰ ওপৰত এটা ৰেডিঅ' অনুষ্ঠান শুনিছিল । ইয়াৰ পিছত, তেওঁ পৰম্পৰাগত কৃষি পদ্ধতিৰ বাহিৰে কিবা নতুন কৰিবলৈ মন স্থিৰ কৰিছিল ।
ইয়াৰ পিছত তেওঁ ছত্তীশগড়ৰ মোগা চহৰৰ জিলা মীন বিভাগৰ সৈতে যোগাযোগ কৰিছিল। মীন পালন বিষয়াসকলে তেওঁক বায়’ফ্লক পদ্ধতিৰে মীন পালনৰ ওপৰত পাঁচ দিনীয়া প্ৰশিক্ষণ কাৰ্যসূচী প্ৰদান কৰিছিল। তেতিয়াৰ পৰা তেওঁ উক্ত পদ্ধতিৰ জৰিয়তে মাছ উৎপাদন কৰি মাহে ২ লাখ টকা উপাৰ্জনেৰে আন বহুতো কৃষকৰ বাবে আদৰ্শ হৈ পৰিছে ।
লগতে পঢ়কঃ স্পঞ্জ গাৰ্ড (Sponge gourd) খেতি এক লাভজনক ব্যৱসায়