বিজ্ঞান ভিত্তিক ধান খেতি কৰা হয় যদিও কেতিয়াবা পতান হোৱা পৰিলক্ষিত হয়।
বিভিন্ন কাৰণবোৰৰ ভিতৰত তলত উল্লেখ কৰা কাৰণসমূহ সন্নিৱিষ্ট কৰিব পৰা যায়:
1) প্ৰতিকুল বতৰৰ পৰিস্থিতিৰ বাবে বিশেষ কৈ ধানৰ ফুল ধৰাৰ সময়ত খৰাং বা অতিপাত বৃষ্টিপাতৰ কাৰণেও পতান হব পাৰে।
2) ধানৰ জাতৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰি পতান হব পাৰে৷
3) সুষম পোষক মৌলৰ যোগান ধৰিব নোৱাৰাৰ বাবে অথবা পোষক মৌলৰ অভাৱৰ বাবে পতান হব পাৰে৷
ফুল ফুলাৰ সময়ত পানীৰ অভাৱৰ ফলতো ধানৰ পতান হব পাৰে৷
4) পোক পৰুৱাৰ বিশেষ কৈ মজা খোৱা পোকে আক্ৰমণ কৰিলে পতান হয়।
5) ৰোগৰ কাৰণে বিশেষ কৈ ধানৰ ব্লাষ্ট ৰোগৰ বাবে পতান হোৱা পৰিলক্ষিত হয় । ফুল ধৰাৰ সময়ত আৰু তাৰ পিছতো ব্লাষ্ট ৰোগৰ নেক ব্লাষ্ট আক্ৰান্ত ধান খেতিত পতান হয়।
উপৰোক্ত কাৰণসমূহ নিয়ন্ত্ৰণ কৰিব লৈ সুসঙ্গত শষ্য সুৰক্ষা ব্যৱস্থাপনা ( IPM -Integrated Pest Management)ৰ নিয়ন্ত্ৰণ পদ্ধতি অৱলম্বন কৰি ধানৰ পতান হোৱাৰ পৰা ৰক্ষা কৰি আশানুৰূপ উৎপাদন লাভ কৰিব পৰা যায়।
নিৰ্ম্মল চন্দ্ৰ ঘোষ
মহকুমা কৃষি বিষয়া, ধুবুৰী
লগতে পঢ়ক-লাভজনক উৎপাদন কৰিব পৰা শালি ধানৰ জাত; জানিবলৈ পঢ়ক