সৰু মাছবোৰৰ ভিতৰত জনপ্ৰিয় এটি মাছ ‘পুঠি’। নামটো সন্মুখলৈ অহাৰ লগে লগে বগা ৰঙৰ ৰূপৰ সৰু মাছটোৰ ছবি, বিল, জলাশয়টো ভাঁহি আহে। বিশেষকৈ ভাৰত বাংলাদেশ, পাকিস্তান, নেপাল, ভূটান, ম্যানমাৰ আৰু চীনত এইবিধ মাছ পোৱা যায়। অসমৰ বীল, নদী-নলা, খাল-বিল, আৰ্দ্ৰভূমি আৰু ধানখেতিত মাছবোৰ প্ৰচুৰ পৰিমাণে এইবিধ মাছ পোৱা যায়। ই আহাৰত বহুতৰ প্ৰিয়।
যদি আপুনি বিচাৰে, আপুনি এই মাছটো ঘৰৰ পুখুৰী বা সৰু পুখুৰীত খেতি কৰিব পাৰে। প্ৰাকৃতিক খাদ্য গ্ৰহণত ইয়াৰ দক্ষতা, পৰিপূৰক খাদ্যৰ প্ৰতি আগ্ৰহ, প্ৰতিকূল প্ৰাকৃতিক পৰিৱেশত জীয়াই থকা আৰু উচ্চ ৰোগ প্ৰতিৰোধ ক্ষমতাৰ বাবে, কৃষকসকলৰ মাজত ইয়াৰ জনপ্ৰিয়তাও দিনক দিনে বৃদ্ধি পাইছে। আকৌ, যিহেতু এই মাছবোৰ অতি সহজে খেতি কৰিব পাৰি, মাছৰ খেতিত কৃষকসকলৰ লাভো ভাল। কিয়নো, এই সুস্বাদু মাছটোৰ বজাৰৰ চাহিদা প্ৰায় গোটেই বছৰজুৰি।
পুঠি মাছৰ বিশেষত্ব
মাছটোৰ শৰীৰ মজলীয়া-চাপযুক্ত আৰু পিছফালৰ অংশটো ঠেক আৰু ৰূপালী ৰঙৰ। আকাৰত প্ৰায় 15-20 চেমি। এইটো দীঘলীয়া লৈকে। পিছফালে পৃষ্ঠৰ উপস্থিতি হৈছে পাখনা আৰু পাখনাবোৰৰ স্থিতি পৃষ্ঠৰ পাখনাৰ তলত থাকে।
শৰীৰৰ পৃষ্ঠ উজ্জ্বল ছাইৰ পৰা সেউজীয়া ছাইলৈ ৰঙীন, তলৰ অংশ বগা। শৰীৰত দুটা ক'লা টোপাল আছে। এটা ডাঙৰ আৰু আনটো সৰু। সৰু টোপালবোৰ কেনোৰ পিছফালে থাকে আৰু ডাঙৰ টোপালবোৰ মলদ্ৰাৰ পাখনাত থাকে। এই মাছটোৱে বছৰত দুবাৰ কৈ আৰু বৰষুণৰ বতৰত প্ৰজনন কৰে।
প্ৰজনন ঋতুত, মতা মাছৰ শৰীৰৰ দুয়োফালে গাঢ় ৰঙা দাগ দেখা যায়। মাছবোৰে পুখুৰীৰ মাজত খাদ্য খায়। ইয়াক ডাঙৰ বা সৰু সকলো ধৰণৰ জলাশয়ত সহজে খেতি কৰিব পাৰি। অন্যান্য সৰু প্ৰজাতিৰ মাছৰ সৈতে বা কাৰ্প সদৃশ মাছৰ সৈতে মিহলি কৰিলে ভাল উৎপাদন প্ৰদান কৰিব পাৰে।
পুঠি মাছ পালনৰ পুখুৰী বাছনি কৰা
এইটো মূলতঃ এটা মিঠা পানীৰ মাছ। ইয়াক সাধাৰণতে খাল আৰু বিলত পোৱা যায়। অৱশ্যে, বৰ্তমান আমাৰ দেশত, এই মাছবোৰ পুখুৰী বা সৰু জলাশয়ত খেতি কৰা হৈছে। এই খেতি কৰিবলৈ আপুনি প্ৰথমে এটা উপযুক্ত পুখুৰী বাছনি কৰিব লাগিব। মন কৰিব লগীয়া যে, পুখুৰীৰ কাষটো সদায় শক্তিশালী আৰু বানমুক্ত হ'ব লাগে। পুখুৰীটোত পৰ্যাপ্ত সূৰ্যৰ পোহৰ অহাৰ লগতে জলজ অপতৃণৰ পৰা মুক্ত হ'ব লাগে।
পালনৰ সময়ঃ
সাধাৰণতে, আপুনি বছৰৰ যিকোনো সময়তে পুঠি মাছ পালন কৰিব পাৰে। মন কৰিব লগীয়া যে পুখুৰীত বা যিকোনো ধৰণৰ সৰু জলাশয়ত মাছবোৰ এৰি দিয়াৰ ক্ষেত্ৰত, এই দুটা সময়ৰ এটা ৰাতিপুৱা বা সন্ধিয়া বাছনি কৰিব লাগে। কাৰণ এই সময়ত তাপমাত্ৰা সহনীয় অৱস্থাত আছে। যদি নহয়, মাছটো মৰিব পাৰে। এপ্ৰিল-মে মাহত, মাছবোৰে কণী পাৰে। সেয়েহে, এই সময়ত মাছ খেতি কৰাটো উপযোগী।
পোনা এৰি দিয়াৰ নিয়ম
পুখুৰী বা ঘৰত যিকোনো ধৰণৰ সৰু জলাশয়ত পুঠি মাছ পালন কৰিবলৈ, আপুনি প্ৰথমে পোনা সংগ্ৰহ কৰিব লাগিব। এই ক্ষেত্ৰত আপুনি আপোনাৰ নিকটতম যিকোনো নাৰ্চাৰীৰ পৰা পোনা সংগ্ৰহ কৰিব পাৰে। আপুনি প্ৰাকৃতিকভাৱে খাল, বিল বা যিকোনো ধৰণৰ জলাশয়ৰ পৰা পোনা সংগ্ৰহ কৰিব পাৰে। কিন্তু পোনা এৰি দিয়াৰ পিছত, আপুনি সঠিক ধৰণে পোনাৰ যত্ন ল'ব লাগিব।
পুঠি মাছ পালনৰ পদ্ধতি/কৌশলঃ
মাছবোৰে সাধাৰণতে পুখুৰী-নদীত বছৰত দুবাৰ কৈ কণী পাৰে, সেয়েহে তেওঁলোকে তেওঁলোকৰ পোনা সংৰক্ষণ কৰাৰ প্ৰয়োজন নাই। পুখুৰীত পুঠি খেতি কৰিবলৈ, আপুনি সঠিক নিয়ম অনুসৰণ কৰিব লাগিব। পোনাটো পুখুৰীত এৰি দিয়াৰ ক্ষেত্ৰত, প্ৰথমে আপুনি ইয়াক অক্সিজেন বেগত পৰিবহন কৰা পাত্ৰৰ সৈতে পানীত ভাঁহি থাকিব লাগিব। তাৰ পিছত, পৰিবহন কৰা মোনাৰ পানী আৰু পুখুৰীৰ পানীৰ তাপমাত্ৰা একে স্তৰলৈ আনিব লাগে। তাৰ পিছত মোনাটোৰ মুখখন খুলি পুখুৰীৰ পানী টোপোলাটোলৈ অলপ দিয়ক আৰু বেগটোৰ পানী অলপ পুখুৰীত পেলাই দিব লাগে। 40-50 মিনিটৰ বাবে, পোনাই পুখুৰীৰ পানীৰ সৈতে এনেদৰে খাপ খাব লাগিব।
খাদ্যৰ পৰিমাণ আৰু খাদ্যৰ সঠিক পদ্ধতি
পুঠি মাছ পালনত, আপুনি নিয়মীয়াকৈ উপযুক্ত খাদ্য প্ৰয়োগ কৰিব লাগিব। মাছে প্ৰাকৃতিক খাদ্য হিচাপে প্ৰাকৃতিকভাৱে শ্বেওলা খায়। মাছে সাধাৰণতে সকলো ধৰণৰ খাদ্য খায়। সেয়েহে, তেওঁলোকক খেতি কৰিবলৈ কোনো পৃথক খাদ্যৰ প্ৰয়োজন নাই।
জলাশয়ত সাৰ প্ৰয়োগ
আপুনি পুখুৰীত বা জলাশয়ত সঠিক ভাৱে সাৰ প্ৰয়োগ কৰিব লাগিব। মাজে মাজে ইউৰিয়া আৰু অন্যান্য সাৰ প্ৰয়োগ কৰিব লাগে। ই পানীৰ মানদণ্ড বজাই ৰাখে আৰু মাছৰ ক্ষতি নকৰে। ইয়াৰ পৰিৱৰ্তে, মাছৰ বিকাশ বহুত ভাল।
মাছৰ যত্ন
পুখুৰীত পুঠি মাছ খেতি কৰিবলৈ বা ঘৰত যিকোনো ধৰণৰ সৰু জলাশয়, আপুনি প্ৰথমে পুখুৰীৰ পৈশাচিক মাছ আঁতৰাব লাগিব। উদাহৰণ স্বৰূপে, শ’ল, বৰালি, মাগুৰ ইত্যাদি হৈছে দৈত্য মাছ। এইবোৰে মাছ খায়। গতিকে প্ৰথমে, এই সকলোবোৰ মাছ আঁতৰ কৰিব লাগিব। পুখুৰী বা পুখুৰীৰ তলভাগ সকলো সময়তে পৰিষ্কাৰ ৰাখিব লাগে। ইয়াৰ বাবে, প্ৰয়োজন হ'লে, পুখুৰী বা জলাশয়টো সম্পূৰ্ণৰূপে শুকুৱাব লাগে।
মাছ সংগ্ৰহ
যদি আপুনি পুখুৰীত বা ঘৰত যিকোনো ধৰণৰ সৰু জলাশয়ত সঠিকভাৱে পুঠিমাছৰ খেতি কৰে, আপুনি তাৰ পৰা যথেষ্ট মাছ পাব পাৰে। যিটো আপোনাৰ পৰিয়ালৰ প্ৰয়োজনীয়তা পূৰণ কৰাৰ লগতে বজাৰত বিক্ৰী কৰি যথেষ্ট ধন লাভ কৰিব পাৰে।
লগতে পঢ়ক-মাগুৰ, শিঙি, কাৱৈ মাছৰ পোনা উৎপাদনৰ পদ্ধতি