মেটেকা উদ্যোগ স্ব-নিয়োজনৰ উত্তম আহিলা

আমি দৈনন্দিন জীৱনত ব্যৱহাৰ কৰা সাজ-পাৰ তথা অন্য বস্ত্ৰ সামগ্ৰীবোৰ আঁহৰ পৰা সূতা উলিয়াই হস্ততাঁত নাইবা বিদ্যুৎচালিত তাঁতত প্রথমে বৈ উলিওৱা হয়।

এই আঁহ প্ৰধানকৈ দুই প্রকাৰৰ -

(ক) প্রাকৃতিক আঁহ যেনে, কপাহ, পাট, এৰী, মুগা, উল ইত্যাদি।

(খ) কৃত্ৰিম আঁহ বা মানৱসৃষ্ট আঁহ যেনে-পলিয়েষ্টাৰ, নাইলন ইত্যাদি।

প্ৰাকৃতিক আঁহৰ ভিতৰতে এনে কিছুমান আহোঁ আছে, যিবিলাকৰ পৰা যোগাসন কৰা কঠ, নামঘৰত ভকত বহা কঠ, ডাইনিং মেট, পুৰুষ-মহিলাৰ বিভিন্ন ধৰণৰ বেগ, বটল বেগ, বাস্কেট, ফাইল কভাৰ, জপা, পেন হ’ল্ডাৰ, টুপি ট্ৰে, ফুলদানি, ড্রয়িংৰূমত সজোৱা সামগ্রীকে ধৰি বিভিন্ন ধৰণৰ সা-সামগ্রী তৈয়াৰ কৰা হয়।

এই আঁহবোৰ আহৰণ কৰা হয় প্রধানকৈ মৰাপাট, কলগছ, আনাৰস তথা আনাৰসৰ দৰে অন্য উদ্ভিদৰ পাত আৰু সম্প্রতি বহুলভাৱে প্রচলিত হোৱা পানী মেটেকা বা দল মেটেকাৰ পৰা। আমাৰ এই লেখাত মেটেকাৰ পৰা কেনেদৰে সামগ্রী প্রস্তুত কৰাৰ উদ্যোগ গঢ়ি লাভবান হ’ব পাৰি, তাৰেই এটি আভাস দিবলৈ প্রয়াস কৰা হৈছে।

মেটেকাৰ পৰা সামগ্রী প্রস্তুত কৰাৰ আগতে প্রথমে এখন বিশেষ ধৰণৰ হস্তশালত দীঘত ৯ নম্বৰ সূতা আৰু বাণিত মেটেকাৰ শুকান আঁহ ভৰাই টাৰ মৰা হয়, এনেদৰে চাৰি মিটাৰ দীঘল আৰু ৬৩ ছেঃমিঃ বহল একোখন ঠান পোৱা যায়। ইয়াৰ পৰা প্ৰয়োজন অনুসৰি কাটি চিলাই মেচিনত চিলোৱা হয়। ৰঙীন কাপোৰৰ চাইড ব’ৰ্ডাৰ দিয়া হয়। এনেদৰে যোগাসন কঠ, ভকত বহা কঠ আদি তৈয়াৰ কৰা হয়।

ডাইনিং টেবুল মেট, ফাইল ক’ভাৰ, বটল বেগ, লেডিজ বেগ, বজাৰ কৰা মোনা আদিৰ কাৰণে ঠান কাপোৰখন মিহিকৈ বব লাগে। এনেক্ষেত্ৰত দীঘত ১৫ নম্বৰ সূতা আৰু বাণিত মিহিকৈ কাটি লোৱা মেটেকা আঁহ বোৱা হয়। এনেদৰে চাৰি মিটাৰ দীঘল আৰু চল্লিশ ছেঃমিটাৰ বহল কাপোৰ পাব পাৰি। ইয়াৰ পৰা কাটি সামগ্রী চিলোৱা হয়।

প্রয়োজনীয় সঁজুলি -

১) এখন বিশেষ ধৰণৰ কাঠৰ নাইবা লোহাৰ শাল। দীঘল ৭৭ ইঞ্চি, বহল ৪৪ ইঞ্চি, ওখ ২২ ইঞ্চি। ঠিক মাজত ৩০ ইঞ্চি ওখ দুডাল খুঁটি ঠিয়কৈ থাকিব। ইয়াৰ ওপৰত ৫৪ ইঞ্চি দীঘল এডাল মাৰি পথালিকৈ থাকিব। খৰচ পৰিব প্রায় ১০,০০০ টকা।

২) শুকান মেটেকা ঠাৰি চেপেটা কৰা যন্ত্র (flating machine)। ই প্ৰায় কুঁহিয়াৰ পেৰা যন্ত্রৰ দৰে, কিন্তু তাতোকৈ বহুত সৰু। দাম হ’ব প্রায় ৬৫০০ টকা।

৩) সাধাৰণ চিলাই মেচিন নাইবা প্রয়োজন অনুসৰি ৩১ K চিলাই মেচিন, ১০৩চিলাই মেচিন, DDL 8100 EH চিলাই মেচিন।

কেঁচী, স্কেল, টেইলৰ চক পেঞ্চিল, ১৪ ৰ পৰা ২৩ নম্বৰ বেজী ইত্যাদি।

8) ফেভিকল আঠা SR 998.

ঠান কটাৰ আগতে কাটিব খোজা অংশত এই আঠা লগাই ল’লে আঁহ ওলাই যোৱাৰ ভয় নাথাকে।

কেঁচামাল -

মেটেকা

মেটেকা হ’ল বেঙুনীয়া ফুল ধৰা এবিধ জলজ উদ্ভিদ। এই মেটেকাৰ কেবাটাও প্রজাতি আছে। এবিধ মেটেকাৰ ফুল তৰকাৰী হিচাপেও খোৱা হয়। ইয়াৰ ভিতৰত দল মেটেকা কেঁচামাল হিচাপে ব্যৱহাৰ হয়। অসমৰ খাল-বিলবোৰত ইয়াক পোৱা যায়।

প্রস্তুতি -

মেটেকা কটাৰ উপযুক্ত সময় হ’ল নৱেম্বৰৰ পৰা মার্চ মাহ পর্যন্ত। এই মেটেকাৰ গুৰি আৰু পাতবোৰ কাটি ঠাৰিবোৰ প্রায় পোন্ধৰ দিন ৰ’দত শুকুৱাব লাগে, নিয়ৰ নাইবা বৰষুণত তিতিব নালাগে।

শালত বোৱাৰ আগেয়ে ঠাৰিবোৰ পানীৰে ধুই এখন কপাহী কাপোৰেৰে চাফা কৰি লোৱা হয় আৰু ফ্লেটিং মেচিনৰ সহায়ত চেপেটা কৰি লোৱা হয়।

পেন হ’ল্ডাৰ, ফুলদানি, বাস্কেট, ট্ৰে, টুপি, জপা, কাছ আদি কিছুমান সামগ্ৰী তাঁতত নবৈ হাতেৰে গোঁঠা হয়। ইয়াত কেৱল মেটেকাৰ আঁহ ব্যৱহাৰ হয়।

সামগ্ৰী প্রস্তুত হোৱাৰ পিছত প্রয়োজন অনুসৰি বাৰ্ণিচ কৰা হয়, অৱশ্যে বিদেশত মূল প্রাকৃতিক ৰঙৰ সামগ্ৰীৰ চাহিদা বেছি।

বিপণন ব্যৱস্থা -

উদ্যোগত উৎপাদিত সামগ্ৰীবোৰ ভাৰতীয় উদ্যামিতা প্রতিষ্ঠান, লালমাটি, গুৱাহাটী, নেড্‌ফি গুৱাহাটী; আৰ্টফেড, খাদী ইণ্ডিয়া, শিল্পগ্রাম আদি প্রতিষ্ঠানৰ জৰিয়তে জাপান, আমেৰিকা, বুলগেৰিয়া আদি দেশলৈ ৰপ্তানি কৰিবও পাৰি।

এইখিনিতে আমি কেইগৰাকীমান উদ্যমী মহিলাৰ কথা উল্লেখ কৰিব খুজিছো, যিয়ে নেকি নিজে স্বাৱলম্বী হোৱাৰ লগতে আনকো আত্মনিৰ্ভৰশীলতাৰ পথ দেখুৱাইছে।

শিৱসাগৰ জিলাৰ ৩৭ নং ৰাষ্ট্ৰীয় ঘাইপথৰ দাঁতিৰ ভটিয়াপাৰ নিবাসী প্রিয়ম হাজৰিকাই মেটেকা, কলগছ, মৰাপাটৰ আঁহৰ পৰা প্রস্তুত কৰা সামগ্ৰীৰে কেৱল অসমতে নহয়, বিদেশতো সমাদৰ লাভ কৰিবলৈ সক্ষম হৈছে। এতিয়ালৈকে ৫০ টাতকৈও অধিক মহিলা গোটক প্রশিক্ষণ প্রদান কৰি মহিলাসকলক আত্মসংস্থাপনৰ বাট দেখুৱাইছে।

গোলাঘাট জিলাৰ জ্যাকগ্রান্ত গাঁৱৰ ৫০ উর্ধৰ শ্ৰীমতী স্বৰ্ণলতা দত্তই নিজৰ বয়সকো আওকাণ কৰি নিজ হাতেৰে মেটেকা কটাৰ পৰা সামগ্ৰী প্রস্তুত কৰালৈকে সকলো কাম নিজেই কৰে। বর্তমান ধলগুৰি চাহ বাগানৰ ল’ৰা- ছোৱালীক তেওঁ প্ৰতি ৰবিবাৰে প্ৰশিক্ষণ দি আছে। নিজৰ উপাৰ্জনৰ পথ নিজে বাছি উলিওৱা এইগৰাকী মহিলা আজিৰ যুৱক-যুৱতীচামৰ আদৰ্শস্বৰূপ হ’ব পাৰে।

কোকৰাঝাৰৰ শ্ৰীমতী পুষ্পী ব্ৰহ্মই SAl Industryৰ বেনাৰত মেটেকাৰ পৰা ব্যৱসায় ভিত্তিত অত্যধিক পৰিমাণৰ সামগ্ৰী প্রস্তুত কৰে। তেওঁৰ সামগ্রী দিল্লী, মুম্বাই আদিতো বিক্ৰী হয়। তাৰোপৰি মধ্যভোগীৰ জৰিয়তে জাপান, বুলগেৰিয়া আদি দেশলৈও ৰপ্তানি হয়। এনে উদাহৰণ আৰু আছে।

মোখনি -

নতুনৰ প্রতি সকলোৰে যে এটি আকর্ষণ থাকে সেয়া অৱধাৰিত। মেটেকা, কলগছ, মৰাপাট, বাঁহ আদিৰ আঁহৰ পৰা প্রস্তুত কৰা সা-সামগ্ৰীৰ চাহিদা অসম বা ভাৰততে নহয়, বিদেশতো আছে।

আজিৰ এই নিবনুৱা সমস্যাৰ দিনত এনেবোৰ উদ্যোগক আঁকোৱালি ল’লে যুৱক, যুৱতী, মহিলাসকল নিশ্চয় উপকৃত হ'ব।

লিখক: প্ৰদীপ ভূঞা, নন্দিনী।